سیروز در بزرگسالان چیست؟
سیروز چیست؟
سیروز بیماری است که باعث زخم شدن کبد می شود. کبد یک عضو بزرگ در سمت راست بالای شکم است. آسیب به کبد می تواند باعث خونریزی شدید، تورم و مشکلات تنفسی شود.
علائم سیروز چیست؟
برخی از افراد مبتلا به سیروز هیچ علامتی ندارند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، می توانند شامل موارد زیر باشند:
- تورم در شکم و پاها و تجمع مایع در ریه ها
- خونریزی شدید از رگ های خونی در مری، لوله ای که دهان را به معده متصل می کند.
- کبودی یا خونریزی به راحتی
- مشکل در تنفس
- احساس سیری
- احساس خستگی
- مشکل در خواب کافی یا خواب زیاد
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم که به آن یرقان می گویند
- سردرگمی که می تواند ناگهانی ایجاد شود
- کما
سیروز همچنین احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می دهد و می تواند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهد.
چه چیزی باعث سیروز می شود؟
وقتی چیزی به کبد آسیب می زند، اندام سعی می کند خود را اصلاح کند. در این فرآیند، جای زخم ایجاد میشود. علل آسیب کبدی عبارتند از:
- مصرف زیاد الکل: افرادی که زیاد الکل مصرف می کنند بیشتر در معرض خطر سیروز هستند.
- هپاتیت B یا هپاتیت C: ویروس ها باعث این بیماری های کبدی می شوند. افراد می توانند با استفاده از سوزنهای مشترک یا داشتن رابطه جنسی با افراد آلوده به ویروس ها مبتلا شوند.
- استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH): افراد مبتلا به این بیماری اغلب الکل نمی نوشند. پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث NASH می شود، اما بسیاری از افرادی که آن را دارند اضافه وزن و دیابت دارند.
آیا آزمایشی برای سیروز وجود دارد؟
بله. آزمایشات شامل:
- بیوپسی: در این آزمایش، پزشک سوزنی را وارد کبد شما کرده و نمونه کوچکی از بافت را خارج می کند. نمونه نشان می دهد که آسیب چقدر شدید است.
- آزمایش خون: نتایج می تواند نشان دهد که چه چیزی باعث بیماری شده است.
- تصویربرداری: ممکن است پزشک با دستگاه سونوگرافی یا ام آر آی از کبد شما عکس بگیرد.
آیا کاری وجود دارد که بتوانم برای جلوگیری از آسیب بیشتر کبدی انجام دهم؟
بله. برای کمک به محافظت از کبد:
- از مصرف الکل خودداری کنید
- قبل از شروع مصرف داروهای جدید، از جمله داروهای مسکن مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن با پزشک خود صحبت کنید. همچنین قبل از مصرف هر گونه گیاه، ویتامین یا مکمل با پزشک خود صحبت کنید. برخی داروها و مکمل ها می توانند به کبد آسیب برسانند.
- اگر قبلاً این عفونت را نداشته اید، علیه هپاتیت A و B واکسینه شوید.
سیروز چگونه درمان می شود؟
درمان ها به علت سیروز، شدت آن و علائمی که دارید بستگی دارد. درمان ها به چند دسته اصلی تقسیم میشوند، از جمله مواردی که:
علت بیماری را درمان کنید:
برخی از علل سیروز را می توان درمان کرد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به سیروز ناشی از مصرف زیاد الکل میتوانند نوشیدن الکل را متوقف کنند. افراد مبتلا به هپاتیت مزمن C یا B می توانند دارو مصرف کنند.
خطر خونریزی را کاهش دهید:
سیروز می تواند باعث تورم رگ های خونی اطراف مری یا حتی ترکیدن و خونریزی شود. برای جلوگیری از وقوع آن، پزشکان می توانند:
- داروهایی به نام «بتابلوکرها» را تجویز کنید. این داروها فشار خون را در کبد کاهش می دهند و به کاهش احتمال خونریزی کمک می کنند.
- نوارهای کوچکی را در اطراف رگ های خونی متورم قرار دهید (به این روش “بستن باند واریس” می گویند).
کاهش تجمع مایع در شکم:
در افراد مبتلا به سیروز، شکم گاهی پر از مایع می شود. برای کاهش تجمع مایعات، پزشکان می توانند:
- داروهایی به نام «ادرارآور» تجویز کنید. این داروها باعث می شوند که شما زیاد ادرار کنید. افرادی که اغلب داروهای ادرارآور مصرف می کنند باید میزان نمک مصرفی خود را نیز کاهش دهند.
- با استفاده از سوزن مایع را از شکم خود تخلیه کنید (به این روش “پاراسنتز” می گویند).
- دستگاهی را در کبد قرار دهید که تجمع مایع در شکم را کاهش می دهد (این روش “TIPS” نامیده می شود).
درمان یا پیشگیری از عفونت:
افراد مبتلا به سیروز بیشتر از حد معمول شانس ابتلا به عفونت را دارند. هنگامی که آنها دچار عفونت می شوند، می توانند بسیار بیشتر از افراد بدون سیروز بیمار شوند. در نتیجه، افراد مبتلا به سیروز گاهی به آنتی بیوتیک برای درمان یا پیشگیری از عفونت نیاز دارند. بیشتر افراد مبتلا به سیروز باید واکسن آنفولانزا و سایر واکسنها را برای جلوگیری از عفونتهای رایج دریافت کنند.
درمان گیجی
سیروز پیشرفته می تواند منجر به گیجی شود. پزشکان معمولا از لاکتولوز (داروی نرم کننده مدفوع) یا آنتی بیوتیک های خاصی برای درمان گیجی استفاده می کنند.
آیا به پیوند کبد نیاز خواهم داشت؟
برخی از افراد مبتلا به سیروز شدید به کبد جدید نیاز دارند. قبل از اینکه خیلی بیمار شوید با پزشک خود در مورد جراحی صحبت کنید تا دریابید که آیا پیوند کبد ممکن است گزینه مناسبی برای شما باشد. مردم اغلب باید تا 2 سال صبر کنند تا یک کبد جدید دریافت کنند.
آیا می توان از سیروز پیشگیری کرد؟
شما می توانید شانس ابتلا به سیروز را با موارد زیر کاهش دهید:
- دریافت کمک اگر مشکل الکل دارید
- دریافت واکسن های هپاتیت B و هپاتیت A، اگر قبلاً این کار را نکرده اید
- استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی
- عدم استفاده مشترک از سوزن های دارویی