رفع مشکلات رشد نوزادان یکی از مهم ترین عوامل سلامت و توسعه آن ها است. رشد نوزادان شامل افزایش قد، وزن، دور سر و تغییرات فیزیکی و روانی دیگر در بدن و ذهن آن ها می‌شود. همچنین رشد نوزادان به تأثیر عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، تغذیه، محیط، بیماری ها و عوامل دیگر بستگی دارد. برخی از نوزادان به صورت طبیعی رشد سریع‌تر یا کندتری دارند و این مسئله به تنهایی نباید نگران‌کننده باشد. اما برخی از نوزادان با مشکلات رشد روبرو می‌شوند که ممکن است نشانه‌ای از وجود اختلال یا بیماری باشد. در این مقاله به شما نشان خواهیم داد که چگونه می‌توانید رشد نوزاد خود را پایش کنید و در صورت لزوم با پزشک مشورت کنید.
بهترین دکترای ژنتیک دکتر سوده غفوری فرد
چگونه رشد نوزاد خود را پایش کنید؟
برای پایش رشد نوزاد خود، شما باید به صورت منظم قد، وزن و دور سر نوزاد خود را اندازه گیری کنید و آن ها را با نمودار های استاندارد کودک (برای دختران و پسران جداگانه) مقایسه کنید. همچنین شما باید به تغییرات فیزیکی و رفتاری نوزاد خود توجه کنید و ببینید که آیا او در حال یادگیری مهارت های جدید مناسب با سن خود است یا خیر. برخی از مهارت های کلیدی که نوزادان در سال اول زندگی خود به دست می‌آورند عبارتند از:
- لبخند زدن
- تثبیت نگاه
- حرکت دادن سر
- صدا دادن
- گرفتن اشیاء
- لمس پاها
- غلطیدن
- خوردن غذاهای جامد
- خزیدن
- اشاره کردن
- احضار کردن
- ایستادن
- قدم زدن
این مهارت ها در زمان های مختلف برای هر نوزاد به دست می‌آیند و نباید با سایر نوزادان مقایسه شوند. اما اگر نوزاد شما در یک یا چند مورد از این مهارت ها عقب‌افتادگی داشته باشد، ممکن است نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد.
چه زمانی باید با پزشک مشورت کنید؟
برخی از علائم و نشانه هایی که ممکن است به شما بگویند که نوزاد شما با مشکل رشد روبرو است عبارتند از:
- عدم رسیدن به وزن دو برابر تولد تا 6 ماهگی یا سه برابر تولد تا 12 ماهگی
- عدم افزایش قد به صورت منظم
- عدم افزایش دور سر به صورت منظم
- عدم رعایت نسبت مناسب بین قد، وزن و دور سر
- عدم یادگیری مهارت های مناسب با سن
- عدم توجه به صورت ها، صدا ها و اشیاء
- عدم تقلید از صدا ها و حرکات
- عدم تولید صدا های مختلف
- عدم تغذیه خوب
- علائم بیماری مانند تب، سرفه، خستگی، بی‌حالی، تغییر رنگ پوست و غیره
اگر شما یک یا چند مورد از این علائم را در نوزاد خود مشاهده کردید، باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید و نوزاد خود را برای آزمایشات لازم معرفی کنید. پزشک شما ممکن است نوزاد شما را برای آزمایشات خون، ادرار، سونوگرافی، رادیولوژی، سنجش سن استخوانی و غیره فرستاده و علت مشکل رشد نوزاد شما را تشخیص دهد.
چگونه می‌توانید به رفع مشکلات رشد نوزاد خود کمک کنید؟
بسته به علت مشکل رشد نوزاد شما، پزشک شما درمان مناسب را برای شما تجویز خواهد کرد. در بعضی از موارد، درمان دارویی یا جراحی لازم است. در بعضی دیگر، فقط با تغذیه مناسب، تحریک مناسب و پایش منظم، می‌توان به بهبود رشد نوزاد کمک کرد. شما به عنوان والدین، نقش مهم و حساسی در حل مشکلات رشد نوزاد خود دارید. شما باید:
- به پزشک خود اعتماد کنید و دستورات او را به بهترین شکل ممکن انجام دهید.
- به نوزاد خود عشق و محبت بیشتری بدهید و با او بازی کنید، با او حرف بزنید، با او بخوانید و او را بغل کنید. این کار ها به تقویت رابطه شما با نوزاد خود و تحریک رشد مغزی و هیجانی او کمک می‌کند.
- به نوزاد خود غذای مناسب و متنوع بدهید و از شیر مادر یا شیر خشک مناسب استفاده کنید. اگر نوزاد شما نیاز به مکمل های غذایی دارد، آن ها را طبق دستور پزشک به او بدهید.
- به نوزاد خود محیط مناسب و امن برای رشد بدهید و از عوامل مضر مانند دود سیگار، صدای بلند، تلویزیون، گوشی همراه و غیره دور نگه دارید. همچنین به نوزاد خود فرصت های زیادی برای تعامل با سایر کودکان و بزرگسالان بدهید.
- به نوزاد خود روال منظم و قابل پیش‌بینی بدهید و از تغییرات ناگهانی در زندگی او جلوگیری کنید. این کار به نوزاد شما حس امنیت و اعتماد به نفس می‌دهد.
- به پایش منظم رشد نوزاد خود ادامه دهید و در صورت لزوم با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما ممکن است نظرات یا تغییرات در درمان نوزاد شما را با شما در میان بگذارد.
خلاصه
رفع مشکلات رشد نوزادان یکی از مهم ترین عوامل سلامت و توسعه آن ها است و باید به صورت منظم پایش شود. برخی از نوزادان با مشکلات رشد روبرو می‌شوند که ممکن است نشانه‌ای از وجود اختلال یا بیماری باشد. در این صورت، باید در اسرع وقت با پزشک مشورت کرد و درمان مناسب را شروع کرد. همچنین باید به نوزادان غذای مناسب، تحریک مناسب، محبت و محیط امن بدهید تا به رشد بهتر آن ها کمک کنید.
