رفتار صحیح و مناسب با کودک خرابکار
رفتار ناپسند کودکان
برخی از کودکان دارای رفتارهایی ناپسند و آزار دهنده می باشند که کاملا غیرعادی بوده و متناسب با سنشان نمی باشد و در نتیجه از این طریق باعث ناراحتی و عصبانیت والدینشان می گردند. ولی پدر و مادر در چنین موقعیت هایی باید به جای تنبیه کردن کودکشان به دنبال راهکاری برای پشیمان کردن او از انجام رفتارهای منفی و خرابکارانه بگردند.
چگونگی رفتار با کودک خرابکار
کودکان خیال می کنند که هر کاری را که بخواهند می توانند انجام دهند و در صورتی که مخالف میل آن ها رفتار شود شروع به گریه کردن می کنند و رفتارهای نا به جایی از آن ها سر می زند که غیر قبل تحمل و مخرب می باشد. والدین می توانند با یادگیری نحوه رفتار با کودک خرابکار و برخورد مناسب با او کودک را نسبت به انجام کار اشتباهش آگاه ساخته و از تکرار چنین رفتارهایی منصرفش سازند.
یک درمانگر خانواده در این رابطه اظهار می دارد زمانی که کودک درک کند و بفهمد مرزهای تعریف شده و مناسبی برای او تعیین شده است می آموزد که باید خود را با موقعیت پیش آمده سازگار نماید و محدودیت ها را رعایت نماید. نکته ای که باید مدنظر داشت این است که رفتارهای نا به جا و خرابکارانه کودکان را نباید با فعالیت ها و شیطنت های طبیعی سنین کودکی اشتباه گرفت.
دلایل رفتار خرابکارانه در بچه ها
علل شخصیتی
در رابطه با این علت می توان به عصبی بودن و بدخلق بودن کودکان اشاره کرد که باعث بروز رفتارهای خرابکارانه از آن ها می شود.
علل عاطفی
یکی دیگر از دلایل رفتار خرابکارانه کودکان علت عاطفی و احساسی می باشد که از جمله آن ها می توان به تخلیه کردن انواع هیجانات و ناراحتی ها، ابراز خشم، حس بی پناه بودن، بیان حسادت یا نیاز به توجه بیشتر، لوس شدن توسط خانواده اشاره کرد.
علل اجتماعی
در رابطه با این علت می توان گفت رابطه های ناموفق افراد خانواده، مجازات شدید، نبود تفریح و سرگرمی مناسب، نیاز به توجه، پاکسازی آثار جرم و … باعث می شود کودک رفتارهای خرابکارانه از خود نشان دهد.
علل روانی
از دیگر دلایل بروز این رفتارها می توان به علل روانی آن اشاره کرد که مواردی همچون تجسس و خیال پردازی، استقلال طلبی، از خود بیگانگی را شامل می شود.
علل زیستی
علت های زیستی یکی دیگر از دلایل داشتن رفتارهای خرابکارانه در کودکان می باشد که از جمله آن ها می توان استفاده نیرو و انرژی در کودک و احتیاج به تخلیه سازی آن، داشتن بیماری ها و آسیب های عضوی و … را نام برد.
راهکارهای کاربردی و نحوه برخورد مناسب با کودک خرابکار
درک کردن کودک
باید این نکته را در نظر داشته باشید که هیچ دو کودکی حتی دوقلوها مشابه همدیگر نیستند به همین خاطر باید آن ها را درک نمایید و به نیازهایشان پاسخ بدهید. تلاش کنید تا خود را در جایگاه او بگذارید و نسبت به او شناخت بیشتری پیدا کنید. سعی نمایید نسبت به مشکلات مدرسه او آگاهی داشته باشید و این که کارهای مورد علاقه و عوامل آزار دهنده او را شناسایی نمایید.
کنترل رفتارهای شخصی کودک
فرزند شما امکان دارد نسبت به همسن و سالان خود جنب و جوش و فعالیت بیشتری داشته باشد و این که شما نباید هرگز غر بزنید و توصیه می شود که از راه دیگری برای تخلیه کردن انرژی و نیروی کودکتان بهره ببرید به طور مثال او را مجبور به اجرای یک بازی پر جنب و جوش نمایید.
سرگرم کردن کودک
مناسب ترین راه این است که کودکان را مشغول انجام کاری نمایید و آن ها را حسابی سرگرم کنید. بچه هایی که هر روز یک کاری را به صورت عادت انجام می دهند رفتارهای خشمگینانه کمتری نسبت به بچه هایی که در طی روز کاری انجام نمی دهند از خود بروز می دهند.
توجه مثبت به کودک
تمامی افراد به کودکان خود علاقه مند هستند ولی اگر هر چیزی را که بخواهند خیلی سریع و بدون مخالفت برای آن ها تهیه نمایید قطعا آن ها کودکانی لوس خواهند شد و چنین کودکانی خیلی سریع خشمگین و عصبانی می شوند. باید هدف و نیت شما این باشد که به آن ها رفتار صحیح و مناسب را آموزش دهید.
حفظ کردن قدرت
زمانی که با کودک خود وارد بحث و جدل می شوید تنها کاری که انجام می دهید این است که در این وضعیت به کودک خود قدرت بیشتری منتقل می کنید. در حقیقت کودک شما می فهمد که این قدرت را داراست که در مقابل شما بایستد و در نهایت رفتارهایش سرکشانه تر خواهد شد.
این بار که فرزندتان تلاش کرد شما را دعوت به جنگ قدرت در رابطه با چیزی کند تنها کافی است به او بگویید که در صورتی که این کار را انجام دادی درباره مسئله ای که پیش آمده حرف خواهیم زد و دیگر تمایلی ندارم در این باره چیزی بشنوم و بعد از آن از اتاق بیرون بروید. زمانی که آن محل را ترک می کنید همه قدرت را همراه با خودتان از آنجا خواهید برد. باید این را بدانید که به هر اندازه بحث و جدل زیادتری با کودکتان داشته باشید میزان کنترل و قدرت زیادتری به او منتقل خواهید کرد.
جلوگیری از ابراز برخی رفتارها
در صورتی که کودک شما رفتار بدی دارد باید این را بدانید که مجازات کردن کودک نه تنها اثری ندارد بلکه امکان دارد مشکل او را شدیدتر نماید. مناسب ترین روش این است که از ابراز خرابکاری کودکان جلوگیری نمایید. به طور پیوسته رفتارهای آن ها را تحت نظر بگیرید و بلافاصله بعد از این که رفتار ناپسندی در او مشاهده کردید دخالت کنید و با او صحبت کنید و فکر او را به طرف موضوع دیگری گمراه کنید.
پرورش دادن وجدان کودک
در صورتی که کودکتان به دلیل نافرمانی از قوانین شما حس بدی داشت تلاش کنید این حس بد را در او کاهش دهید. شاید مقداری احساس گناه در کودک نیاز باشد چرا که باید توانایی شناسایی درست و غلط را داشته باشد و تلاش کند در مدار درست حرکت نماید. ولی باید این نکته را در نظر داشته باشید که از تمامی این مسائل به عنوان یک مجال آموزشی بهره مند شوید.