بیماری تیروئید چشمی
تیروئید چشمی در علم پزشکی تحت عنوان Thyroid Eye Disease مصطلح است و غالبا در افرادی که سابقه ابتلا به تیروئید پرکار داشته اند، مشهود می باشد. البته ناگفته نماند گاهی اوقات برخی افراد که سابقه کم کاری تیروئید دارند یا حتی عملکرد غده تیروئید آن ها نرمال است نیز ممکن است به بیماری تیروئيد چشمي مبتلا شوند.
توجه نمایید در چنین مواردی، تیروئيد چشمي ناشی از پیدایش آنتی بادی ها و محرک های خود ایمنی خواهد بود.
اثرگذاری تیروئيد چشمي
به طور کلی تیروئيد چشمي ، بر روی سلول نسوج مجاور چشم و غده تیروئید تاثیر گذاشته و موجب افزایش حجم چربی و بافت های عضلانی حدقه و نواحی اطراف چشم می گردد.
لازم به ذکر است با توجه به موارد فوق از بیماری تیروئيد چشمي ، به عنوان یک بیماری خود ایمنی نیز یاد می شود.
چه کسانی در معرض این بیماری می باشند؟
توجه داشته باشید که خانم ها، افراد سالخورده و افرادی که اعتیاد به مصرف سیگار دارند؛ بیش از دیگر افراد در معرض ابتلا به بیماری تیروئيد چشمي می باشند.
نشانه ها و علائم تیروئید چشمی
به دنبال افزایش میزان چربی موجود در بافت و عضلات اطراف چشم و محدودیت فضای اربیتال ، کره چشم فرد مبتلا به بیماری تیروئيد چشمي از حدقه چشم وی بیرون خواهد زد.
در پی بیرون زدگی کره چشم ، عملکرد پلک ها مختل شده و فرد با اشکال در بستن پلک های خود مواجه خواهد شد.
عدم بسته شدن صحیح پلک ها موجب ایجاد عوارضی ؛ از قبیل خشک شدن سطح چشم و در نتیجه زخم قرنیه می گردد. توجه نمایید که در صورت تشدید بیماری ، ممکن است قرنیه بیمار سوراخ شود.
همچنین امکان دارد اختلال به وجود آمده در مکانیزم کار عضلات اطراف کره چشم ، سبب محدود شدن حرکات چشم و حتی بروز انحراف چشم یا استرابیسم گردد.
زمانی که تخلیه عروق مجاور چشم با اشکال مواجه می شود ، این اتفاق می تواند سبب افزایش فشار بر روی چشم گردد.
لازم به ذکر است تشدید فشار بر روی عصب بینایی می تواند موجب مختل شدن عملکرد عصب بینایی بیمار شود.
علائم رایج بیماری تیروئید چشمی
- بیرون زدگی کره چشم از حدقه یکی از شایع ترین عوارض این بیماری به شمار می رود.
- فرد مبتلا به بیماری تیروئيد چشمي ؛ در داخل چشم خود احساس فشار شدیدی خواهد کرد.
- عملکرد عصب بینایی با اشکال مواجه می شود.
- چشم های افرادی که دچار بیماری تیروئيد چشمي هستند ، غالبا قرمز خواهد بود.
- حرکات چشمی فرد مبتلا به تیروئید چشمی ، محدود شده و ممکن است دچار انحراف چشم گردد.
- عملکرد پلک های مبتلایان به این بیماری، با اختلال روبرو بوده و در نتیجه شکاف پلکی این افراد بیش از حد باز خواهد شد.
- باز ماندن بیش از اندازه پلک ها، موجب خشکی قرنیه و به دنبال آن زخم قرنیه می شود و در موارد حاد می تواند به سوراخ شدن قرنیه بیانجامد.
درمان تیروئید چشمی
بر اساس وسعت بیماری تیروئيد چشمي ، درمان متناسب با آن پیشنهاد می شود ؛ به طوری که در مراحل اولیه ابتلا به این بیماری ، معمولا با تجویز قطره اشک مصنوعی ، توصیه به کاهش مصرف مواد غذایی پرنمک نظیر فست فودها و به طور کلی کم کردن مصرف نمک و همچنین توصیه به استفاده از عینک های آفتابی در فضاهای بدون سقف اقدام به درمان بیماری صورت می پذیرد.
در موارد حادتر ، به منظور درمان این بیماری ؛ پزشک فوق تخصص جراحی پلاستیک چشم ، داروهای استروئیدی و ضدالتهاب برای بیمار تجویز خواهد کرد.
جراحی
در مواردی که درمان بیماری زمینه ای و کنترل التهاب به بهبود تیروئيد چشمي نیانجامند ؛ برای درمان بیمار ، جراحی تیروئید چشمی پیشنهاد خواهد شد.
در این عمل جراحی ، پزشک متخصص از طریق خارج ساختن بخشی از چربی موجود در پشت کره چشم و نیز تراشیدن یا جابجایی استخوان چشم اقدام به اصلاح کره چشم بیمار می نماید.
توجه نمایید در مواردی که تیروئيد چشمي منجر به انحراف چشم شده باشد باید همراه با اصلاح کره چشم بیمار ، جهت تصحیح انحراف چشم ، موقعیت عضلات مجاور چشم نیز تغییر یابد.
چه بیماری هایی می توانند بر روی بینایی تاثیر منفی بگذارند ؟
به طور کلی بیماری های کم کاری و پرکاری تیروئید از بیماری های بسیار مهمی هستند که می توانند بر روی چشم و بینایی ، اثرات سوء بگذارند.
آمار گسترده ای در مورد این مسئله ؛ ( اختلال دید ناشی از بیماری تیروئید ) وجود دارد و متاسفانه به وفور شاهد آن هستیم که این بیماری ، علائم چشمی ایجاد می کنند.
در بیماری تیروئید ؛ عمدتا ظاهر فرد درگیر بیماری می شود و بینایی بیمار ، در مراحل انتهایی ( پیشروی بیماری ) ، درگیر شده و از بین می رود.
پیشروی بیماری تیروئید و درگیری بینایی ، سبب خواهد شد که فرد مبتلا به این بیماری ، چشمی خیره و بیرون زده پیدا کند.
آیا می توان از تیروئید چشمی پیشگیری کرد ؟
به طور کلی توصیه می شود در صورتی که فردی با اختلال تیروئید ؛ بویژه پرکاری تیروئید مواجه است ، پیش از ظهور علائم فوق الذکر حتما به پزشک مراجعه نماید و مورد معاینه قرار گیرد.
زیرا روش های پیشگیری متعددی برای این مسئله وجود دارد و افراد می توانند با تبعیت از این روش ها ، جلوی پیشرونده شدن و بدتر شدن بیماری چشم خود که به واسطه تیروئید بروز کرده را بگیرند.
به همین دلیل افرادی که بیماری تیروئید دارند ، باید مرتبا تحت کنترل بوده و به صورت ادواری به چشم پزشک مراجعه نمایند تا چشم شان تحت معاینه قرار گیرد.
لازم به ذکر است که در مراحل اولیه با درمان های مقدماتی ؛ بسیاری از مشکلات بینایی ، قابل درمان هستند و عموما با راهکارهای درمانی اولیه می توان ، از پیشروی بیماری جلوگیری کرده و از تشدید آن پیشگیری نمود.
سخن آخر
یکی از موارد مهم ، در ارتباط با مراقبت های بینایی و چشم ؛ این است که اگر بیماری خاصی وجود دارد ، به موقع تشخیص داده شود و پس از آن ، معاینات ادواری چشم در رابطه با آن بیماری صورت پذیرد تا اگر چنانچه عوارض ناشی از آن بیماری در چشم در حال وقوع است ، در همان مراحل اولیه به موقع تشخیص داده شده و به درمان آن پرداخته شود تا بدین ترتیب از رسیدن بیماری به مراحل پیشرونده ممانعت به عمل آید.
