مشکلات مربوط به مقعد و ناحیه نشیمنگاه اخیرا تبدیل به یکی از معضلاتی شده که ممکن است هر فردی به یکی از این بیماریهای نشیمنگاهی دچار شود. بواسیر داخلی (هموروئیدی که داخل رکتوم است) و بواسیر خارجی یا ترومبوزه از انواع این توده ها هستند که ممکن است منجر به درد، خونریزی یا یبوست مزمن شوند.
اکثرا بیمار مبتلا به بواسیر داخلی، تا زمانی که دچار خونریزی نشود، نمی تواند متوجه ابتلا به بیماری خود شود. در نتیجه این توده مقعدی شایع تر از بیماری های دیگر مربوط به نشیمنگاه و رکتوم است.
در این مقاله به طور کامل درباره انواع هموروئید داخلی و درجات آن، علائم، روش های درمان و تشخیص صحبت کرده ایم.
هموروئید یا بواسیر داخلی چیست؟
هموروئید یا بواسیر داخلی بافت های عروقی طبیعی در زیر مخاط کانال مقعد هستند و شامل بافت های همبند شل، ماهیچه ای و رگ های خونی با اتصالات وریدی هستند به همین دلیل خونی که از آنها خارج می شود، قرمز روشن است. تصور می شود که هموروئید داخلی به دلیل توده شکل بودن در داخل مقعد، دفع راحت مدفوع را مهار می کند. این نوع درجات مختلفی دارد که نسبت هر چهار درجه بواسیر 1،2،3 و 4 اندازه توده آنها و روش درمان فرق دارد.
علائم هموروئید داخلی چیست؟
بسیاری از بیماران معمولا تا زمانی که بواسیر داخلی دردی ایجاد نکرده یا خونریزی نداشته متوجه آن نمی شوند. در ابتدا تنها علائم هموروئید داخلی رگه های خونی می باشد که روی مدفوع خود دیده یا زمانی که با دستمال خود را تمیز می کنید، مشاهده خواهید کرد.
اگر این توده مقعدی درمان نشده باقی بماند، می تواند رشد کرده، بزرگ تر شده و مسیر عبور مدفوع را سد کند. آنها گاهی ممکن است تا 3 سانتی متر رشد کنند. توده بواسیر داخلی می تواند به مرور زمان پرولاپس شده و از مقعد بیرون بزند. داشتن احساس خیسی دائم و خروج ترشحات از نشانه های رایج هموروئید داخلی است.
از علائم دیگر آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس دفع ناکامل مدفوع
- احساس گرفتگی دائم در مقعد
- خونریزی در صورت رشد کردن و تحریک توسط مدفوع سفت یا رابطه مقعدی
- درد و سوزش به همراه کمی خارش
علت خونریزی و درد بواسیر داخلی
کشش و وارد شدن فشار از هر ناحیه به مقعد می تواند باعث تحریک عصب ها و بالشتک های عروقی شود. این سیاهرگ هایی که تحت فشار قرار گرفته اند در گذر زمان ورم کرده و منجر به بواسیر داخلی می شوند. این حقیقت؛ شایع ترین دلیل برای به وجود آمدن هموروئید داخلی است. مواردی وجود داشته که می توانند زمینه ساز تشکیل این توده باشند. که عبارتند از:
- زور زدن هنگام اجابت مزاج: زمانی که بیهوده زور زده و دفع ندارید، فشار های وارد شده به رکتوم را افزایش می دهید. که باعث تشکیل توده می شود.
- یبوست مزمن: ابتلا به یبوست مزمن و سفت بودن مدفوع که درمان نشده و بی توجه باقی بماند به کانال رکتوم و مقعد آسیب وارد کرده و سیاهرگ ها را خراش دهد. به مرور زمان این سیاهرگ های آسیب دیده عفونت مدفوع را جذب کرده و متورم می شوند که به آنها بواسیر داخلی می گویند.
- اسهال مزمن: اسهال بیماری است که در آن مدفوع به دلیل شل بودن زیاد حالت اسیدی به خود می گیرد. در نتیجه باعث آسیب زدن به بافت تحریک پذیر مقعد می شود.
- چاق بودن و داشتن اضافه وزن: افرادی که چاقی مزمن دارند معمولا هنگام نشستن فشار دو برابری به مقعد آنها وارد می شود. در نتیجه خونرسانی در این قسمت کم شده و توده های بواسیری ایجاد می شوند.
- ورزش های سنگین: این ورزش ها مانند وزنه برداری، می توانند فشار وارد شده به رکتوم را چند برابر کنند. این فشارها برای ناحیه نشیمنگاه کاملا مضر است.
گرید یا درجات مختلف هموروئید داخلی
درست از زمانی که دچار هموروئید داخلی شدید و تا وقتی که توده رشد کرده و بزرگ می شود به درجات مختلفی می رسد. نسبت به اینکه در گرید 1،2،3و 4 می رسد، روش درمان آن هم فرق می کند. درجات بواسیر داخلی و درد آن عبارتند از:
درجه یک 1
طی این نوع بواسیر داخلی تنها عروق مقعدی کمی ملتهب شده و بیمار هیچ گونه علائمی حس نمی کند. گرید یک هنوز نزدیک به مرحله پرولاپس هم نشده است.
درجه دو 2
در گرید 2 هموروئید داخلی توده بواسیر برجسته تر و بادکرده تر از قبل شده و بیمار ممکن است کمی در دفع احساس مشکل داشته باشد. این توده ها گاهی بیرون می زنند ولی به داخل برمیگردند.
درجه سه 3
هموروئید داخلی گرید 3 سیاهرگ هایی هستند که به طور دائم از مقعد بیرون مانده اند و با فشار انگشت به داخل برمیگردند.
درجه چهار 4
در گرید چهار بیماری بواسیر داخلی توده مقعدی کاملا به شکل پرولاپس شده در آمده و از مقعد بیرون می زند. در این حالت توده حتی با انگشت هم به داخل نمی رود و تنها برای درمان قطعی جراحی یا عمل با لیزر لازم است.
درمان بواسیر داخلی
بعد از مراجعه به یک دکتر هموروئید برای درمان بواسیر داخلی خود مراجعه کردید، پزشک متناسب با جواب آزمایش و معاینه مقعدی یک روش مناسب برای درمان انتخاب می کند که توده را قبل از پیشرفت زیاد از بین ببرد.
لیزر درمانی
هموروئیدوپلاستی یا درمان انواع بواسیر با لیزر یک روش کم تهاجمی برای از بین بردن این توده های مقعدی در نظر گرفته می شود. این روش به بیمار اجازه می دهد تا بهترین نتایج ممکن را با حداقل ناراحتی و بهبودی سریع به دست آورد. بیمار با کیفیت زندگی خوب سریعتر به روال روزانه باز می گردد.
پس از 1 تا 2 هفته، شما باید بتوانید بیشتر فعالیت های عادی خود را انجام دهید. اما کارهایی که نیاز به تلاش زیاد دارند را انجام ندهید. مهم است که در حین بهبودی از بلند کردن اجسام سنگین و زور زدن با حرکات روده اجتناب کنید.
عمل جراحی بواسیر داخلی
هموروئیدکتومی بسته روش جراحی است که بیشتر برای درمان هموروئید داخلی استفاده می شود. این شامل برداشتن دسته های هموروئیدی با استفاده از ابزار تیز مانند چاقوی جراحی، قیچی، الکتروکوتر یا حتی لیزر و به دنبال بسته شدن کامل زخم با بخیه قابل جذب است.
درمان خانگی
حمام آب گرم می تواند به تسکین تحریک ناشی از هموروئید داخلی کمک کند. سعی کنید از یک حمام سیتز استفاده کنید – یک وان پلاستیکی کوچک که روی صندلی توالت قرار می گیرد تا بتوانید ناحیه آسیب دیده را غوطه ور کنید یا اگر می توانید در وان حمام کنید. همچنین بعد از هر بار اجابت مزاج به مدت 20 دقیقه حمام آب گرم یا حمام نشسته را امتحان کنید.
تشخیص
بواسیر داخلی اغلب با معاینه دیجیتال، آنوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی دارای لوله سفت یا انعطاف پذیر تشخیص داده می شود. معاینه باریم انما با کنتراست دوگانه یک تکنیک نسبتا دقیق برای تشخیص هموروئید داخلی با حساسیت دقیق به ترتیب 83 و 88 درصد است. با این حال، هدف از تنقیه باریم در بیماران مبتلا به هموروئید داخلی شناخته شده یا مشکوک، بررسی کولون برای یک علت جدی تر خونریزی یا درد مقعدی وجود دارد.
از روش های دیگر تشخیص می توان به MRI و عکسبرداری اشاره کرد.
عوارض
هنگامی که درمان نشود، هموروئید پرولاپس داخلی شما ممکن است در خارج از مقعد به دام افتاده و باعث تحریک، خارش، خونریزی و درد قابل توجهی شود. در این موارد درد و خونریزی بواسیر داخلی غیر قابل تحمل است.
