بواسیر یا هموروئید (hemorrhoid) یکی از بیماری‌های مقعدی است که به دلیل تحت‌فشار بودن عروق خونی و دیواره مقعد یا انتهای روده به وجود می‌آید. این بیماری به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و ممکن است همه افراد در هر سنی به آن دچار شوند. همچنین، به‌عنوان یکی از بیماری‌های شایع در زمان بارداری شناخته می‌شود؛ اما درمان آن در خانم‌های باردار (به دلیل شرایط خاصی که دارند)، با افراد عادی فرق می‌کند. خانم‌های بارداری که با مشکل هموروئید در بارداری مواجه هستند، با این سوال مواجه می‌شوند که آیا اصلا این بیماری در زمان بارداری قابل درمان است یا خیر؟ ما در ادامه به این سوال پاسخ داده و به‌صورت مفصل‌تر درمورد علائم و علت ابتلا به این بیماری با شما صحبت می‌کنیم.
علت ابتلای زنان باردار به هموروئید
اجازه دهید قبل از هرچیزی، با دلایل ابتلای خانم‌های باردار به این بیماری آشنا شویم. هموروئید به‌طورکلی به دلیل وارد شدن فشار به دیواره یا دهانه مقعد و عروق این قسمت ایجاد می‌شود. در زمان بارداری، رشد جنین در داخل شکم باعث تحت‌فشار قرار گرفتن رحم و به دنبال آن، دریچه مقعد خواهد شد. به این ترتیب، خانم‌های باردار تلاش بیشتری برای دفع مدفوع دارند و ناحیه مقعد دچار تورم خواهد شد. برای اطلاعات بیشتر درباره بیماری هموروئید مقاله هموروئید چیست را مطالعه کنید.
سایر دلایلی که می‌توانند به هموروئید در بارداری منجر شوند عبارت‌اند از:
-
در زمان بارداری، هورمون پروژسترون افزایش پیدا کرده و به همین دلیل، دیواره‌های سیاهرگ‌ها در ناحیه مقعد دچار افتادگی می‌شوند. به این ترتیب، سیاهرگ‌ها با کوچک‌ترین فشاری دچار تورم خواهند شد.
-
اکثر خانم‌های باردار در این دوران یبوست را تجربه می‌کنند که مهم‌ترین دلیل ابتلا به بواسیر است.
-
خانم‌هایی که در این دوران دچار اسهال شوند هم ممکن است بواسیر را تجربه کنند.
-
از دیگر دلایل ایجاد این مشکل، نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت است.
-
متاسفانه اکثر افراد در دوران بارداری به دلیل محدودیت‌هایی که برای انجام رابطه جنسی وجود دارد، به رابطه مقعدی روی می‌آورند و به هموروئید دچار می‌شوند.
گاهی اوقات، کم‌آبی بدن یا چاقی و اضافه‌وزن هم می‌تواند روی ابتلا به هموروئید در بارداری موثر باشد.
علائم ابتلا به بواسیر در بارداری
اگر شک دارید که به هموروئید مبتلا شده‌اید یا نه، باید با علائم این بیماری آشنا باشید و بعد ببینید که آیا این علائم را در خود دارید یا خیر. برخی از مهم‌ترین علائم هموروئید در زمان بارداری، شامل موارد زیر هستند:
-
احساس درد، تورم و خارش در ناحیه مقعد
-
ایجاد یک زائده گوشتی کوچک و آویزان از مقعد
-
خونریزی و سوزش در زمان دفع مدفوع
-
ترشح مخاط بعد از دفع مدفوع
-
عدم احساس راحتی و دفع کامل بعد از تخلیه مدفوع
درصورتی‌که حتی یکی از این عوامل را داشتید، حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا اگر به بواسیر دچار شده بودید، در زمان درستی برای درمان آن اقدام کنید.
چطور باید هموروئید در بارداری را درمان کرد؟
در حالت عادی می‌توان برای درمان هموروئید از روش‌های خانگی مثل ترکیب زردچوبه و روغن زیتون، بابونه، گزنه، جوز هندی و… استفاده کرد؛ اما در دوران بارداری، شما نمی‌توانید ریسک کرده و هر درمانی را امتحان کنید. برخی از گیاهان دارویی برای جنین مضر هستند یا ممکن است مشکلاتی برایتان به وجود بیاورند. با این اوصاف، بهترین کار برای درمان بواسیر در بارداری این است که به یک پزشک حاذق و متخصص مراجعه کنید. این پزشک بسته به وضعیت کلی شما، یکی از روش‌های زیر را برای درمان این بیماری تجویز می‌کند:
استفاده از دارو
معمولا برای کنترل بواسیر در بارداری و کاهش علائم آن، داروها و پمادهای خاصی تجویز می‌شود. حتی درصورتی‌که هموروئید شما جزئی باشد، می‌توان با استفاده از این روش آن را به‌طور کامل درمان کرد. معمولا برای رفع هموروئید در بارداری، از پمادهای آنتی هموروئید استفاده می‌شود. در کنار آن، داروهای موضعی برای کاهش درد، داروهای بازکننده رگ برای کاهش تورم و داروهای غیراستروئیدی و ضدالتهابی برای کاهش التهاب هم تجویز خواهد شد.
لیزر
یکی از بهترین و سریع‌ترین روش‌ها برای درمان هموروئید در دوران بارداری، لیزردرمانی است. این روش، غیرتهاجمی بوده و نهایتا 30 دقیقه طول می‌کشد؛ همچنین نیاز به بیهوشی نداشته و هیچ درد قابل توجهی هم ندارد.
جراحی
درصورتی‌که مشکل بسیار حاد باشد و روش‌های قبلی جوابگو نباشند، پزشک ناچار است برای درمان هموروئید در بارداری از روش جراحی استفاده کند. این روش فقط در سه‌ماهه سوم بارداری قابل انجام است و تا قبل از آن ناچارید با دارو یا پماد، درد و علائم هموروئید را کاهش داده و تا حدودی آن را تحمل کنید.
روش‌های پیشگیری از هموروئید در دوران بارداری
حال که تا حدودی با درمان بواسیر در بارداری آشنا شدید، بد نیست روش‌های پیشگیری از این بیماری را هم بدانید. با اینکه ابتلا به بواسیر در خانم‌های باردار بسیار رایج است، اما می‌توان با رعایت چند نکته ساده از این مشکل جلوگیری کرد. این نکات عبارت‌اند از:
-
حتما به‌اندازه کافی آب بنوشید.
-
تغذیه مناسبی داشته باشید و به‌اندازه کافی فیبر مصرف کنید.
-
ورزش‌های سبکی را طبق نظر پزشکتان انجام دهید.
-
از ایستادن یا نشستن بیش‌ازحد جلوگیری کنید.
-
از نگه داشتن مدفوع خود جلوگیری کنید و هر زمان که نیاز به اجابت مزاج داشتید، این کار را انجام دهید.
در کل، یبوست یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد این بیماری است. پس اگر احساس کردید به یبوست دچار شده‌اید، حتما برای رفع آن با یک پزشک ماهر مشورت کنید. داروهای گیاهی یا شیمیایی مسهل که در حالت عادی برای یبوست مفید هستند، ممکن است در دوران بارداری ضرر داشته باشند؛ پس هرگز به سراغ خوددرمانی نروید.
هموروئید بارداری را جدی بگیرید
در این مطلب سعی کردیم درمورد هموروئید در بارداری، علت ابتلا به این بیماری و علائم آن با شما صحبت کنیم. همان‌طورکه متوجه شدید، امکان درمان این بیماری برای خانم‌های باردار وجود دارد. اگر خود یا یکی از نزدیکانتان به بواسیر در دوران بارداری مواجه شدید، به شایعات بی‌اساس که درمورد عدم درمان این بیماری در زمان بارداری یا خطرناک بودن روش‌های درمانی برای مادر یا جنین وجود دارد توجه نکنید. هموروئید اگر درمان نشود، مشکلات بسیاری به وجود می‌آورد و بسیار خطرناک است؛ ازهمین‌رو، از نزدیک‌ترین پزشک متخصص به محل زندگی خود وقت گرفته و هرچه سریع‌تر، مراحل درمان خود را آغاز کنید.
