سقط جنین چیست؟
به دفع و خارج شدن جنین با وزن کمتر از ۵۰۰ گرم و یا قبل از هفته بیستم بارداری از بدن مادر سقط گفته می شود. می توان گفت که بیش از ۸۰ درصد از سقط ها قبل از هفته دوازدهم بارداری اتفاق می افتند. خانم ها به شکل های مختلف پدیده سقط جنین را تجربه می کنند و این مرحله از بارداری را پشت سر می گذارند. به طور عمومی سقط جنین اغلب با خونریزی و گرفتگی عضلات شکم همراه خواهد بود. دلیل سقط جنین همواره مشخص نیست اما در ماه های آغازین بارداری در همه موارد مرگ جنین قبل از اینکه سقط اتفاق بیفتد صورت می گیرد.
نشانه ها و علائم سقط جنین و علت آن
دلایل و علت های بسیاری وجود دارند که موجب متوقف شدن ناگهانی رشد جنین می شوند. اگر سقط جنین در هفته های ابتدایی بارداری اتفاق بیفتد عادت ماهانه خانم ها به حالت عادی خود باز می گردد. گاهی اوقات ممکن است به علت بافت های رحم که برای کودک مهیا شده است خونریزی های ماهانه نسبت به قبل شدیدتر باشد. هنگامی که سقط جنین به طور کامل اتفاق بیفتد نشانه هایی دارد که با آغاز علایم سقط جنین پدیده سقط اتفاق می افتد.
عوامل افزایش دهنده و ایجاد کننده سقط جنین در مادر
- استفاده از الکل و سیگار و مصرف بیشتر از چهار فنجان قهوه به طور روزانه
- زنانی که دو یا چند سقط جنین به طور متوالی داشته اند.
- خانم هایی که دچار دیابت، لوپوس، اختلالات وراثتی در انعقاد خون، کم کاری تیروئید و سندرم تخمدان پلی کسیتیک
- وقتی سن خانم ها بالای ۴۰ سال باشد.
- سابقه داشتن نقص تولد و مشکلات ژنتیکی دارند.
- چسبندگی های رحمی که پس از سقط های آلوده به وجود می آیند.
- وجود ناهنجاری های کروموزومی در تخمک بارور شده
- قرار گرفتن در معرض سموم محیطی
- اشعه ایکس موجود در رادیولوژی
- ابتلا بودن به سرخک، گوشک، لیستری و سوزاک
موارد زیر از جمله شایع ترین علایم سقط جنین محسوب می شوند:
- درد شکم که پس از اولین خونریزی آغاز می شود.
- خونریزی مهبلی یا مشاهده لک
- گرفتگی عضلات شکم
- تهوع در بارداری
- سرگیجه
- کاهش حساسیت سینه ها
اتفاقات پس از سقط جنین
به مدت یک الی دو هفته خونریزی داشته و دردهای انقباضی خفیف مانند قاعدگی را دارید.
از شنا کردن، آمیزش های زناشویی، دوش گرفتن و استفاده از داروهای واژنی به مدت یک الی دو هفته پرهیز کنید.
از نوار بهداشتی استفاده نمایید و برای داشتن آرامش استامینوفن و ایبوپروفن مصرف نمایید.
اگر شما دچار خونریزی شدید و زیادی شدید و احساس سرگیجه و ضعف داشتید با اورژانس تماس داشته باشید.
آزمایشات ضروری برای تایید سقط جنین
پزشک امکان دارد پس از مشاهده علائم سقط جنین و برای اطمینان از سقط شدن جنین، برای شما آزمایش خون تجویز کند و میزان هورمون hcg بارداری مشخص شود که اگر مقدار هورمون در خون شما روبه افزایش باشد آزمایش را در دو تا سه روز آینده تکرار می کند.
اگر خونریزی داشته باشید و پزشکتان به بارداری خارج از رحمی شک کند باید آزمایش آلتراسوند را انجام دهید.
اگر شما در سه ماهه دوم بارداری باشید و سونوگرافی نشان داده باشد که گردن رحم شما در حال باز شدن است عملی به نام سرکلاژ را باید انجام دهید.
زمان باردار شدن پس از سقط جنین
چه سقط شما خود به خود انجام شده باشد و چه بافت رحم را برداشته باشید بهتر است صبر نمایید و پس از چهار الی شش هفته قاعده می شوید.
برخی از پزشکان توصیه می کنند که باید یک دوره دیگر از قاعدگی را گذرانده تا زمان زیادی را برای بهبود خود داشته باشید.
راه های پیشگیری و جلوگیری از سقط
استفاده از داروها به طور منظم
در صورت عدم استفاده درست و به موقع از داروها ممکن است سلامت جنین به خطر بیفتد.
از غذاهای سالم استفاده نمایید
اسفناج به دلیل اینکه سرشار از اسید فولیک است می تواند ماده غذایی مفیدی باشد. جگر و تخم مرغ و گوشت گوسفند و شتر و روغن محلی به علت داشتن ویتامین B مقوی می باشند. سویا و لوبیا برای مادر و جنین بسیار مفید می باشد.
آب بنوشید
بهتر است که آب را جایگزین نوشیدنی های الکلی و کافئین دار و شیرین نمایید.
داشتن استراحت کافی
در سه ماهه اول بارداری ۸ ساعت در شبانه روز را به خواب اختصاص دهید و از انجام کارهای بسیار سخت جلوگیری نمایید.
نگرانی و استرس را از خود دور سازید
بهتر است که روابط اجتماعی خود را افزایش داده و با داشتن آرامش روانی بارداری سالم و ایمنی را داشته باشید.
از مصرف بابونه، آویشن، پونه و غوره خودداری نمایید زیرا موجب سقط جنین می شود.
آنچه در مورد سقط مکرر جنین باید بدانید.
بعضی از پزشکان در صورت بروز چند سقط متوالی و بالا بودن سن مادر بیشتر از ۳۵ سال و همچنین داشتن سابقه بیماری خاصی به منظور تشخیص علت بروز این مشکل آزمایشاتی را توصیه می کنند و در این مواقع پزشک درمان با پروژسترون را توصیه خواهد کرد و برخی دیگر از پزشکان روش های تشخیصی از قبیل هیستروسکوپی به منظور معاینه داخل واژن و دهانه رحم و سونوگرافی لگن را توصیه می کند.
روش های درمان سقط جنین
بسته به نوع سقط، درمان آن نیز متفاوت است و در صورتی که بافت حاملگی در بدن مادر باقی نماند نیازی به درمان نخواهد بود اما در صورت باقی ماندن بافت در بدن چند روش جهت درمان وجود دارد که عبارتند از :
روش انتظار: باید منتظر خارج شدن بافت از بدن مادر به شکل طبیعی بود.
روش پزشکی: با مصرف دارو بافت از بدن خارج خواهد شد.
روش جراحی: با کمک جراحی هر نوع بافت باقی مانده خارج می شود.
نکته : هر یک از روش های بالا عوارض کمی دارند و با مشورت با پزشک بهترین روش را انتخاب نمایید.
سقط جنین با حاملگی خارج از رحم
این نوع بارداری زمانی رخ می دهد که تخمک بارور شده در بیرون از رحم جایگزین شده و رشد نمایید که تقریبا یک تا دو درصد از بارداری ها به این شکل می باشد و در صورت عدم درمان به دلیل خونریزی داخلی با مرگ همراه خواهد بود که نشانه های این نوع بارداری خطرناک عبارتند از :
- سرگیجه
- احساس سبکی سر
- درد شانه در انتهای کتف
- درد شدید شکم
قبل از اقدام به بارداری پس از سقط جنین بهتر است هر دو از لحاظ عاطفی و فیزیکی آماده باشید و در مورد این موضوع با پزشک تان مشورت نمایید همچنین، در صورت مشاهده هر یک از علائم سقط جنین حتما به پزشک تان مراجعه نمایید تا هیچ مشکلاتی برای تان به وجود نیاید.
